روستاي « كزج » ماسوله اردبيل

به گزارش خبرگزاري فارس از اردبيل، اين روستا كه جزو 12 روستاي هدف گردشگري اردبيل و 10 روستاي داراي بافت با ارزش معماري سنتي در كشور محسوب مي‌شود و نام آن برگرفته از كلمه «كزه» يعني چوبدستي است. اين روستا به عنوان سنتگاه روستايي منفرد در دهستان خورش ‌رستم شمالي و در ارتفاع هزار و 250 متري از سطح دريا با موقعيت كوهستاني دامنه‌اي و به فاصله 5/17 كيلومتر از مركز دهستان خورش‌رستم واقع شده و تا نزديك‌ترين شهرستان خلخال 5/57 كيلومتر فاصله دارد. روستاي كزج با بافت متمركز ساخت و ساز پيرامون هسته اوليه آن بنا شده و به همين خاطر زمين‌هاي زراعي و باغات بيشتر در حاشيه پيرامون بافت مسكوني گسترش يافته است. رودخانه قزل‌اوزن از يك كيلومتري غربي اين روستا مي‌گذرد و ارتفاعات عرب پيله‌دشت، ورگان، چوله و داغ‌يولي در سمت شرق روستا واقع شده و آن را احاطه كرده و بافتي شبيه به روستاي گردشگري ماسوله را در منطقه پديد آورده است. آنچه اين روستا را حائز اهميت ساخته است علاوه بر معماري منحصر به ‌فرد، علاقه اهالي به حفظ اين نوع معماري و تاكيد بر حفاظت و حراست از سنن، آداب، رسوم و فرهنگ گذشته اين خطه است كه به سبب نزديكي به اين روستا به ماسوله و بر اساس نظريه كارشناسي متخصصان، آثار معماري و تاريخي بر اساس شواهد مستدل و مشابهت ساخت و ساز و نيز معماري خانه‌ها، طريقه آرايش و سليقه به كار رفته در ساخت و ساز ابنيه، اهالي روستاي گردشگري ماسوله از سكنه اين روستا هستند كه در گذشته‌هاي دور به علت كوچ‌رو بودن مردم اين روستا و استفاده از منطقه ماسوله به عنوان ييلاق، بخشي از جمعيت روستاي كزج در آن منطقه ساكن شده و روستاي ماسوله را به وجود آورده‌اند. روستاي كزج به سبب بافت معماري از جمله نوع مصالح به كار رفته در ساخت و ساز، رنگ‌آميزي ديوارها، حياط خانه‌ها، درها و پنجره‌ها و نيز سليقه منحصر به‌ فرد در ساخت بنا، هدايت فاضلاب منازل و بكر بودن فرهنگ زندگي اجتماعي و نيز زندگي مسالمت‌آميز شيعيان و اهل سنت ساكن در روستا، از سوي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كشور جزو 12 روستاي هدف گردشگري استان اردبيل تعيين شده است. نماي ظاهري اين روستا از ديد گردشگران جلوه‌اي جذاب و ديني به آن بخشيده به طوري كه در نگاه نخست صدها واحد مسكوني به صورت مكعب‌هايي در كنار هم و همشكل ديده مي‌شود و با رنگ‌آميزي تزئيني ايوان‌ها، تيرهاي چوبي ايوان‌ها، درها، پله‌ها و پنجره‌ها منظره بديعي را به وجود آورده است. پشت‌بام اكثر خانه‌هاي اين روستا كاهگلي بوده و به خاطر شيب تند محل ساخت و استقرار روستا، پشت‌بام هر خانه‌اي حياط خانه بالاتر است. سقف و پشت‌بام خانه‌هاي اين روستا بيشتر با افزودن لايه‌هاي كاهگلي متعدد حدود 5/0 ‌سانتي‌متر به روش ماله‌كشي‌هاي سالانه ضخيم شده است به طوري كه بارش‌هاي باران و برف سبب چكه كردن سقف‌ها نمي‌شود. اين لايه‌هاي كاهگلي از تركيب خاك رس منطقه و كاه گندم تهيه شده و در ساليان اخير نمك نيز براي جلوگيري از نفوذ آب به لايه‌هاي زيرين و پيشگيري از چكه‌ كردن سقف‌ها به تركيبات كاهگل افزوده مي‌شود. اين شيوه معماري حتي با همه‌گير شدن استفاده از مصالح ساختماني جديد از قبيل قير، ايزوگام، ايرانت و سيمان هنوز هم در روستاي كزج مرسوم بوده و زيبايي و طراوت خاصي به اين روستا بخشيده است. برخلاف ساير روستاهاي اردبيل و كشور در اين روستا حتي يك قلاده سگ هم به چشم نمي‌خورد و علت اين امر با پرس و جوي محلي نيز مشخص نشده و همه اهالي روستا از علت اين موضوع اظهار بي‌اطلاعي مي‌كنند. روستاي گردشگري و پرجاذبه كزج با اهالي خونگرم و ميهمان‌نواز خود در تعطيلات نوروزي آماده پذيرايي گرم از مسافران و گردشگران است تا در اين خطه سرسبز و پرمنظره لحظات خوبي براي آنها رقم بخورد. انتهاي پيام/ح30